Alchemilla vulgaris; de gewone / spitslobbige vrouwenmantel is een apomictische soort dat in een aantal micro-soorten opgesplitst is. In de ruime betekenis van A. vulgaris worden de volgende micro-soorten op IJsland gevonden:
Alchemilla glomerulans (algemeen)
Alchemilla filicaulis (algemeen)
Alchemila wichurae (tamelijk zeldzaam)
Alchemilla glabra (zeldzaam)
Alchemilla subcrenata (zeldzaam)
Alchemilla mollis (geïntroduceerde sierplant, steden & dorpen & rond boerderijen)
In de strikte betekenis van A. vulgaris: deze micro-soort komt op IJsland niet voor.
Als apomictische soort produceert deze plant geen pollen. Dus kruisbestuiving of zelfbevruchting komt niet voor. Het zaad van de planten heeft dus exact dezelfde erfelijke basis als de ouder plant.
Welnu, hoe deze micro-soorten te onderscheiden? Hier zijn een aantal kenmerken ter identificatie:
A. filicualis heeft haren op de bladstelen die recht-op staan waar bij A. glomerulans' de haren op de bladstelen plat liggen op de bladstelen. De bladkleur van A. filicaulis is meer donker-groen dan die van A. glomerulans. Waar beide soorten bijelkaar groeien is dit verschil in kleur erg opvallend. Ook ziet men dan dat de bladeren van A. glomerulans groter zijn dan die van A. filicaulis.
A. wichurae heeft normaal gesproken rode stengels en rode randen op de bladeren. De centrale bloem in de bloeiwijze is ook rood gekleurd.
A. glabra and A. subcrenulata zijn beide (nagenoeg)kaal/onbehaard op de bladstelen. A. glabra heeft bladeren waarbij de lobben tamelijk ver uitelkaar staan terwijl de lobben van de bladeren van A. subcrenata elkaar overlappen aan de onderkant.
A. mollis is een dicht-behaarde soort met relatief grote bladeren. Het kan ook onderscheiden worden van de andere vrouwenmantels door de licht-groene kleur (geel-achtig groen). Dit is een geïntroduceerde vorm die alleen groeit rond menselijke nederzettingen.
Dan komen er nog de volgende soorten op IJsland voor:
Alchemilla faroënsis
Alchemilla alpina
Dit zijn echte soorten die niet niet gerangschikt worden onder de "vulgaris" groep.
Deze kunnen herkend worden aan de dieper ingesneden bladlobben.
Dan nog dit: De naam "vrouwenmantel" slaat op het gegeven dat ze gebruikt werden als traditionele medicijnen bij complicaties van menstruaties van vrouwen. De naam "Alchemilla" heeft echter een andere achtergrond. Deze planten (net als veel andere trouwens) hebben een waslaag op de bovenkant van de bladeren waardoor regen als druppels van de bladeren afrollen. Deze druppels zouden - volgens informatie die ik vond op wikipedia - door middeleeuwse chemici (alchemisten) gebruikt worden om ijzer in goud om te zetten. De waterdruppels afkomstig van regen/vrouwenmantelbladeren werden als de meest pure vorm van water beschouwd.
Het zijn leden van de rozenfamilie (Rosaceae). De algemene IJslandse naam voor vrouwenmantels is Maríustakkur.